Bilim insanlarının 2010 yılında Polonya’da bulduğu kolyenin 41.500 yıl öncesine ait olduğu ortaya çıktı. Mamut dişinden yapılmış kolye, şimdiye kadar Avrasya’da bulunan en eski ve süslü mücevher parçası olarak karşımıza çıkıyor.
Bilim insanları 11 yıl önce kolyeyi Polonya’daki bir mağaranın içinde buldu. O yıllardan şimdiye kadar olan süreçte arkeologlar eserin kökenine pek fazla dikkat etmedi. Ancak uluslararası bir araştırma ekibi kolyenin 41.500 yıllık olduğunu ortaya çıkardı. Ekip, keşif hakkındaki bulgularını ve detaylarını geçtiğimiz günlerde yayınladı.
Fildişi kolyede Ay döngülerini ve matematiği anımsatan desenler yer alıyor. Ayrıca kolye üzerinde 50’den fazla delinme işareti var. Her parçası mamut dişinden yapılmış olan kolyede nokta benzeri bir diziyle kazınmış ilmek tasarımları mevcut. Ayrıca süsleme üzerinde iki delik yer alıyor. Tahminlere göre bu delikler kolye yapmak üzere bir çeşit ip tutturmak için açılmış.
Kolye estetik yapısının yanı sıra Homo sapiens’e dair bir kanıt oluşturuyor. Bu kolye aynı zamanda Neandertal sonrası uygarlığın ilk kanıtı olarak karşımıza çıkıyor.
Kolye Homo sapienslere ait, çünkü…
Kolyenin bulunduğu Polonya’daki Stajnia Mağarası’nı bilim insanları Neandertal mağarası olarak görüyordu. Bundan dolayı bu mağarada erken Homo sapiens’e dair herhangi bir kanıt olmasını hiç kimse beklemiyordu. Bu nedenle kolyenin kökeni hakkında bir karışıklık oldu. Ancak yeni araştırma bu karışıklığa bir açıklık getirdi. Buna göre kolye Homo sapienslere ait.
Araştırmanın baş yazarı Sahra Talamo’ya göre, bu tür sanat eserleri Neandertal döneminden sonra yaşayan Homo sapiens’e özgüdür. Çünkü, bu kolyede yer alan noktalı süslemeler gibi tasarımlar daha karmaşık ve ayrıntılı çabalar gerektirir. Bu, Neandertallere değil Homo sapienslere özgü bir durumdur.
Bu nedenlerden dolayı araştırmacılar kolyenin yaşını net olarak ortaya çıkarmak için yeni bir çalışma başlattı. Talamo ve ekibi, kolyenin yaşını değerlendirmek için radyokarbon tarihleme yöntemini kullandı. Talamo ve ekibi bu yöntemde eserin tamamını değil küçük bir parçasını kullandı.
Bilim insanları ayrıca 3D modelleme araçlarını kullandılar. Böylece araştırmacılar, kolyenin tasarımını ve yapısını daha ayrıntılı olacak şekilde incelediler.
Diğer yandan kolye ucunun uzunluğu yaklaşık 4,5 santimetredir. Genişliği ise 1,5 santimetredir. Aynı zamanda 0,36 ila 0,39 santimetre arasında bir kalınlığa sahip.