Avrupa’nın Rosalind Franklin’i Rusya Yaptırımlarına Takıldı

Avrupa Uzay Ajansı’nın Mars gezgininin geleceği belirsizleşti

Uzay programları, son günlerde yaşanan Rusya ve Ukrayna arasındaki gerilimden oldukça etkilendi. Bu etkileri Mars’a yönelik uzay programları da hissetmeye başladı. ExoMars Rosalind Franklin adındaki Mars gezicisi, gerilimin ortasında belirsizlikle karşı karşıya kaldı.

Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) ExoMars Rosalind Franklin Mars gezgini, kötüleşen kriz ortamında bazı riskleri yaşamaya başlıyor.

İngiliz yapımı Mars gezgini Rosalind Franklin, ESA ve Rus uzay ajansı Roscosmos arasındaki ortak projenin bir parçasıdır. Planlamalara göre Mars gezgini, ExoMars programı kapsamında, yıl içerisinde fırlatılacaktı. 2023 yılında ise Kızıl Gezegendeki diğer uzay araçlarına katılacaktı.

Yine planlamalara göre Rosalind Franklin gezgini, 2022’nin Eylül ayında fırlatılacaktı. Kazakistan’daki bu fırlatma, Rus yapımı bir Proton-M roketiyle gerçekleşecekti. Ayrıca Mars gezgini, fırlatmadan sekiz ay sonra Rus ekipmanlarıyla gezegene inecekti.

Ancak Ukrayna’daki savaş tüm planları bozmuş gibi görünüyor. Çünkü ESA’nın kısa bir süre önce yaptığı açıklama, fırlatma ihtimalinin çok düşük olduğunu gösteriyor. ESA, yaptığı açıklamada, yaptırımların ve daha geniş bağlamın, Rosalind Franklin’in yanına büyük bir soru işareti koyduğunu belirtti. Avrupa Uzay Ajansı ayrıca, 2022 yılı içerisinde gerçekleşmesi beklenen fırlatmanın çok olası olmadığını da söyledi.

Avrupa Uzay Ajansı ayrıca, üyelerinin Rusya’ya uyguladığı yaptırımları tam olarak uygulayacağını ifade etti.

Rosalind Franklin’in amacı

Mars gezgini adını, DNA, RNA, virüs, kömür ve grafitin yapılarının anlaşılmasında büyük katkılarda bulunan İngiliz biyofizikçi, kimyager ve kristallografçısından alıyor. Rosalind Franklin, ExoMars olarak bilinen iki parçalı bir uzay programının ikinci aşaması olarak karşımıza çıkıyor. İlk aşama, 2016 yılında gezegene fırlatılan bir uydu ile gerçekleşti. Bu, Kızıl Gezegenin atmosferini inceliyor. Rosalind Franklin gezegene ulaştığındaysa, onun için bir telekomünikasyon aktarma platformu işlevi görecek.
Rosalind Franklin Mars gezgininin amacı, 2 metreye kadar sondaj yaparak gezegende yaşam izleri aramaktır. Bilim insanlarının şimdiye kadar planladığı hiçbir Mars görevinde böyle bir amaç yer almadı.

ExoMars gezgini, bu amaç doğrultusunda ilk olarak 2020 yılında fırlatılacaktı. Ancak teknik zorluklar, kararsızlık, finansman eksiklikleri ve pandemi ile ilgili sorunlar, 2022 yılına kadar uzayan bir gecikmeye neden oldu.

Gecikmeli ExoMars Rosalind Franklin Mars gezgininin geleceği şimdilerde yine belirsizleşti. Şu anda Mars’ta çalışan iki NASA gezgini ve bir Çin gezgini yer alıyor. Rosalind Franklin’in bunlara katılıp katılmayacağı merak konusu. Fırlatmanın gerçekleşmesi şu an için çok düşük bir ihtimal olarak karşımıza çıkıyor.