Bazı Balık Türleri Artık Matematik Biliyor

Bilim insanları, balıklara matematik işlemlerini öğrettiler

Bilim insanları şaşırtıcı bir çalışmaya imza attı. Çalışma kapsamında bilim insanları, bazı balık türlerine basit matematik işlemlerini öğretti. Sonuç olarak balıkların bu basit matematik işlemlerini yapabildiklerini keşfettiler.

Bu ilginç çalışmayı Almanya’daki Bonn Üniversitesi Zooloji Enstitüsü’nden araştırmacılar gerçekleştirdi. Araştırmacılar çalışma kapsamında çiklitlere ve vatozlara temel matematiği öğretti. Daha sonra olan Pseudotropheus zebra adlı bir çiklit türünü test ettiler.

Araştırmacıların elde ettiği sonuçlara göre bu hayvanlar temel matematik öğrenme yeteneği sergiledi. Bu bilgileri ile kendilerine verilen küçük mantık bulmacalarını çözdüler.

Sonuçların yer aldığı makale geçtiğimiz günlerde Scientific Reports dergisinde yer aldı.

Çalışmanın ilk adımını eğitim oluşturdu. Araştırmacılar deniz canlılarına ilkokul matematiğini öğretmek için renkli bloklar kullandı. Öncelikle balıkları bir tank içerisine yerleştirdiler. Ardından onlara bir ile beş arasında kare, daire ve üçgen içeren bir resim gösterdiler. Farklı boyutlardaki şekiller mavi ve sarı olmak üzere farklı renklerden oluşuyordu. Bu renkler, matematik işlemlerini gösteriyordu. Mavi ‘bir tane ekle’ anlamına gelirken sarı ‘bir tane çıkar’ anlamına geliyordu.

Her bir hayvan kendine ait olan resimleri ezberledi. Ardından araştırmacılar balıklara iki yeni resim daha verdiler.  Resimlerden birinde bir tane daha az şekil vardı. Diğerinde ise iki tane daha fazla şekil yer alıyordu. Hayvanların gösterilen resmin şekline ve rengine bağlı olarak, bu görsele karşılık gelen ikinci görüntüye doğru yüzmeleri gerekiyordu.

“Karmaşık düşünme becerileri gerektiren bir başarı”

Bunu örnekle şöyle açıklayabiliriz. Diyelim ki bir balığa ilk önce 2 mavi şekil gösterildi. Bu onlara 2+1 nedir diye sormak anlamına geliyordu. Bunun sonucunda balığın kendisine gösterilen iki yeni resimden üzerinde üç şekli olan resme doğru yüzmesi gerekiyordu.

Bu, bize çok kolay gelecektir. Ancak bu işlemi balık gibi bir canlının kavraması oldukça zordur. Çalışmanın baş yazarı Vera Schluessel bu konuda bir açıklama yaptı. Schluessel açıklamasında, “Orijinal resim, iki sonuç resmiyle değiştirildiğinde, her ikisini de çalışma hafızasında tutmaları gerekiyordu. Ve daha sonra doğru sonuca karar vermeleri gerekiyordu. Genel olarak, karmaşık düşünme becerileri gerektiren bir başarı.” ifadelerine yer verdi.

Araştırmacılar, doğru cevap veren deneklere küçük bir ödül verdiler. Hayvanlar zamanla kuralları öğrenerek işlemlerde oldukça iyi hale geldiler. Ancak vatoz ve çiklitler, en çok çıkarma işleminde zorlandılar.

Eğitim süreci bittikten sonra sıra balıkları test etmeye geldi. Araştırmacılar, balıkların ödül almak için eğitilmediğini öğrenmek istediler. Bunun yerine balıkların toplama ve çıkarmanın nasıl yapıldığını gerçekten içselleştirdiğinden emin olmak istediler.

Araştırmacılar bundan dolayı eğitim sırasında bazı hesaplamaları kasten atladılar. 3+1 ve 3-1 işlemlerini kasten ihmal ettiler. Böylece test aşamasında hayvanlar bu iki işlemi de ilk defa görmüş oldu. Buna rağmen aldıkları cevaplar büyük oranda doğru çıktı.

Bununla beraber araştırmacılar işlemleri zamanda daha karmaşık hale getirdi. Bu durumda da balıklar genel olarak doğru cevabı seçtiler.