“Yeni araştırmalar gösteriyor ki tuzlu su birikintileri Mars yüzeyinde beklenenden daha fazla. Ama bunlar Mars’ta hayatın olabileceği düzeyde değil. Çünkü hayatı destekleyemeyecek kadar soğuklar”
Dünya dışındaki gezegenlerde hayat var mı, olabilir mi? Bu tarz sorular bilim insanlarını diğer gezegenleri araştırmaya sevk ediyor. En fazla araştırılan gezegenin Kızıl Gezegen olduğunu söyleyebiliriz.
Mars su birikintileriyle dolu bir gezegen. Bu özelliği ile araştırmacıların dikkatini çekiyor. Bu yüzden Mars’a uzay araçları gönderilerek üzerinde birçok araştırma yapıldı.
Mars yine de yaşamın gelişmesi için kritik unsurlardan biri olan akan su konusunda ciddi bir şekilde eksik. Sıvı su burada devam edemez. Çünkü Mars’ın buharlaşmaya karşı koruyacağı bir atmosferi yoktur. Su oarada şimdiye kadar sadece buz şeklinde bulundu. Bununla birlikte, Mars yüzeyindeki koşullar, sadece kısa sürelerde bile olsa, bazı bölgelerde çok tuzlu sıvı havuzlarının oluşmasına izin verebilir.
Dünyadaki tuzlu suda belirli mikrop türleri bulunabileceğinden ve önceki araştırmalar tuz seven Halomonas gibi organizmaların kurulabileceğini ve Mars benzeri koşullar altında canlandırılabileceğini gösterdiğinden, araştırmacılar Mars’ta da hayatın bir yol bulabileceğini araştırdılar.
Geçtiğimiz günlerde Nature Astronomy dergisinde yayınlanan yeni araştırma, Mars yüzeyinde bulunan tuzlu suların mikrobik yaşamı destekleyip destekleyemeyeceklerini değerlendirdi.
Önceki deneysel çalışmalar, Mars yüzeyinde bulunan ve kalsiyum perklorat olarak bilinen bir tür tuzun yüzeyde sıvı olarak var olabileceğini göstermiştir. Perklorat, havadaki nemi alarak sıvıya dönüşebilir ve Mars yüzeyinde sabit kalabilir. Nature Geoscience’da geçen yıl yapılan araştırmalar, brinlerin yaşam için yeterli oksijen içeriği içerebileceğini ileri sürdü.
Mars’ın atmosferik koşullarının bir bilgisayar modelleme programını kullanarak ekip, perkloratın Mars’ın orta enlem bölgelerinde oluşma olasılığını, ne kadar süre ve hangi sıcaklıklarda yapışabileceğini inceledi.
İyi ve kötü haber: Mars’ta…
Takımın modellemesi Mars yüzeyinin %40’ının tuzlu su birikintilerine ev sahipliği yapabileceğini gösteriyor. Varlıkları ise kanıtlanmamıştır. Ancak bu kadar geniş bir bölgede oluşabilirlerse, brinlerin daha önce düşünüldüğünden daha yaygın olduğunu gösterir.
Bu iyi haberdi. Kötü haber ise şu: Salamuralar sadece gezegenin yüzeyinde altı saate kadar kalabilir. Modellemeye dayanarak, araştırma, yüzeyde devam edebilecekleri Dünya zamanıyla yaklaşık iki hafta olduğunu göstermektedir. Ayrıca, hayatta kalmayı bildiğimiz hayat için çok soğuk olarak kabul edilen -50 derece Fahrenheit civarında son derece soğukturlar.
Bu araştırmadaki bir diğer önemli bulgu, bu tuzlu suların Mars’ın ‘Özel Bölge gereksinimlerini nasıl karşılamadığı’dır. Özel Bölge, Uzay Araştırmaları Komitesi (Cospar) tarafından sınıflandırıldığı üzere, Mars yaşamına ev sahipliği yapabilecek herhangi bir alandır. Bu bölgelerin kurulması, uzay araştırmalarının geleceği açısından önemlidir.
Yeni araştırmalar gösteriyor ki tuzlu su birikintileri Mars yüzeyinde beklenenden daha bol. Ama hayatın olabileceği düzeyde değiller. Çünkü hayatı destekleyemeyecek kadar soğuklar. Bilim insanları, Mars’ta günümüzde hayat olmadığına şimdilik ikna oldular.
NASA, temmuz ayında Kızıl Gezegenin yüzeyine başka bir Mars gezgini göndermeye hazırlanıyor. Perseverance (Azim) uzay aracının Ocak 2021’de Jezero Krateri’ne inmesi bekleniyor. Gezgin, yüzeyde geçmiş yaşam belirtileri arayacak. Curiosity (Merak) gezgini, 2018’de bazen biyolojik yollarla üretilen organik molekülleri tespit etmişti. Bu, orada potansiyel olduğunu gösteriyor. Gezici ayrıca midesine sarılı Ingenuity olarak bilinen bir teknik gösteri helikopteri de içeriyor. Mars’a ulaştığında, helikopteri boşaltacaktır ve yerden inmesi şartıyla, Ingenuity başka bir gezegende ilk uçuş aracı olacak.
Other Articles
Viper Lunar’ın Ay yolculuğu
Yeni iPhone SE’de Kulaklık Girişi Yok
