NASA’nın insanlı Mars misyonları neden Ay ile başlıyor?
NASA’nın insanlı Mars misyonları neden Ay ile başlıyor? İnsanlık on yıllardır Dünya’nın yörüngesinin ötesinde değildi. Bu durum artık değişmek üzere.
Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’ndeki NASA mühendisleri, önümüzdeki birkaç yıl içinde astronotları tekrar Ay’a ve sonrasında Mars’a götürecek bir uzay aracı inşa ediyorlar.
Yeni, Ay ve Mars misyonlarında insan taşımak için kullanılacak aracın ismi Orion. Neredeyse 40 yıl önceki, devrim niteliğindeki Ay misyonlarında Apollo astronotlarını eve getiren kapsül gibi ortalama bir mutfak büyüklüğünde ve dört kişilik mürettebat taşıma kapasiteli.
Şu anda 60. yıldönümünü kutlayan NASA, 2020 yılında Ay’ın yörüngesine insansız bir Orion uzay aracı yerleştirmeyi planlıyor. 2023 yılında ise Ay’ın karanlık tarafına insanlı Orion uzay aracı gönderilecek.
Aya seyahat
NASA dışında Ay konusunda çalışmalar yürüten başka özel girişimler de var. Bunlardan biri de SpaceX. Ay ve Mars konusunda en istekli kişilerin başında Elon Musk geliyor desek yanılmış olmayız. Zira Musk, geçtiğimiz hafta gerçekleştirdiği bir etkinlikte, 2023 yılında Ay’a turistik geziler düzenleyeceğini duyurmuştu.
Yüksekleri hedeflemek
Onlarca yıldır, sadece bir keşif uğruna keşif yapmak, insanlık için ikinci bir ev inşa etmek ya da güneş sisteminin geri kalanındaki kaynaklara erişebilmek için Mars’a ayak basmaktan söz ediliyordu.
Bu hayalin ve rolün en başta NASA’ya ait olması çok doğal. Geriye doğru son 60 yıla baktığımızda NASA’nın uzaya ve evrene olan bakış açımızın genişlemesine ciddi anlamda katkı sağladığı yadsınamaz bir gerçek. Özellikle geçtiğimiz son 6 yılda yaşanan gelişmelerse daha da heyecan verici nitelikte. Mars’a robotik keşif araçlarının yollanması, Satürn uydularına, asteroidlere, güneş sisteminin uçlarına sondalar göndermesi, geliştirilen teleskopla kara deliklerin eşsiz gizemlerinin yavaş yavaş keşfedilmesi heyecan verici gelişmelerden sadece bazıları.
Apollo Programı NASA’nın en erken ve çarpıcı başarılarından biriydi şüphesiz. 1969 ve 1972 yılları arasında gerçekleştirilen 6 görevde Ay’ın yüzeyine en popülerleri olan Neil Armstrong ve Buzz Aldrin dahil olmak üzere toplamda 12 astronot görev aldı.
Apollo Programı sona erdikten sonra NASA insanlı uzay yürüyüşü programına odaklandı. 30 yılı aşkın süredir Dünya’nın yörüngesine 135 misyon ile 300’ün üzerinde insan gönderdi.

Ay’daki adam
Ay’da yaşanacak yeni maceralar için yepyeni bir coşku var şimdilerde. ABD yönetimi NASA’yı her ne kadar Mars konusunda yönlendiriyor olsa da NASA, Mars görevi öncesinde gezegenimizin uydusunu bir lojistik merkezi haline getirmeyi amaçlıyor.
ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, NASA’nın Houstan’daki Johnson Uzay Merkezi’nde Ağustos ayında yaptığı bir konuşmada “Artık dünya dışında sürekli bir mevcudiyet kurulmasının zamanı geldi ve ilk adımlar atılmalıdır” dedi.
Başkan Yardımcısının bahsettiği mevcudiyetin tahmini maliyeti onlarca milyar doları aşabilir. Ancak NASA’nın istediği neredeyse 20 milyar dolarlık bütçenin ABD Kongresi tarafından onaylanması öngörülüyor.
Ay konusunda tutkulu olanlar sadece ABD Hükümeti ve NASA değil. Elon Musk’ın SpaceX’i de Ay’a ticari seyahatler gerçekleştirecek. Japon Milyarder, Yusaku Maezawa tabiri caizse 2023’te gerçekleşecek seyahatin tüm biletlerini satın aldı ve sadece sanatçılardan oluşan bir grup sanatçıyı yedi gün boyunca Ay’ın karanlık tarafını görmeye götüreceğinin duyurusunu yaptı.
Amazon kurucusu milyarder Jeff Bezos’un da ticari bir roketi, Blue Origin ile beraber geliştirilen Blue Moon projesi var.
2023 ve sonrası Ay ve Mars görevleri konusunda oldukça hareketli ve heyecanlı geçeceğe benziyor. NASA’nın ve SpaceX’in aynı tarihe göz kırpmaları da tesadüften ibaret olmasa gerek.
Mars’a doğru
İnsanlı Mars görevleri öncesinde Ay’ın lojistik üs haline getirilmesi fikri kulağa mantıklı geliyor. Hem ABD Hükümeti’nin ve NASA’nın hem de ABD’deki özel girişimlerin bu konuya ayrıca ilgi göstermelerinin başında başta fırlatma maliyetleri olmak üzere bir çok konuda tasarruf sağlanması fikri geliyor.

2020‘li yıllar artık uzaya ve Ay’a ticari seyahatlerin yaşandığı yıllar olacak. Sonrasında 2030’lar ise artık insanlığın Mars’a ayak basmaya başladığı yıllar olabilir. En azından ABD’nin bu konuda epey bir hırsı mevcut. Mars’a insanlı görevlerin 2033’yılına kadar başarılması talimatının bizzat ABD Başkanı Donald Trump tarafından verildiğini de hatırlatmak fayda var.