“NASA astronotunun uzaydaki kan pıhtısı yeryüzünde doktor tarafından tedavi edilebilir. Çünkü pıhtı için uzayda acil oda yok”
Bir NASA astronotu, Uluslararası Uzay İstasyonunda uzun vadeli bir görev esnasında, juguler ven kısmen kan pıhtısı (derin ven trombozu veya DVT) ile karşı karşıya kaldı. Uzay ajansı, zor durum için bir tedavi planı geliştirilmesine yardımcı olmak için kan pıhtı uzmanı olan Kuzey Carolina Üniversitesi doktoru Stephan Moll‘u çağırdı.
NASA astronotunun uzaydaki kan pıhtısı yeryüzünde doktor tarafından tedavi ediliyor. NASA, mürettebat üyesinin adını veya olayın gerçekleştiğini açıklamamış olsa da astronot bir araştırma çalışması için boyun ultrasonu alırken altı aylık bir görevde pıhtıyı keşfetti.
Zorlu vakalarla çalışırken, doktorlar daha önce meydana gelen olayların nasıl ele alındığını görmek için genellikle tıbbi kayıtlara bakarlar. Ancak uzayda kan pıhtısı tedavisi için emsal yoktu.
Geçtiğimiz günlerde UNC açıklamasında konuşan Stephan Moll konu hakkında, “Uzayda acil oda olmadığını bilerek seçeneklerimizi çok dikkatli bir şekilde tartmak zorunda kaldık” dedi.
Pıhtı ile ilgili…
Stephan Moll ve NASA sağlık ekibi pıhtıyı kan incelticilerle tedavi etmeyi seçti. Sınırlı ilaç temini, Dünya’dan yeni bir kargo sevkiyatı gelene kadar dozun dikkatlice karşılanmasını gerektiriyordu.
Astronot, bir oral ilaca geçmeden önce yaklaşık 40 günlük enjeksiyonlardan geçti. NASA mürettebat üyesi Dünya’ya dönmeden kısa bir süre önce hapları bıraktı. Sonrasında pıhtı için takip tedavisi gerekmedi.
Stephan Moll, geçtiğimiz perşembe günü New England Tıp Dergisi‘nde yayınlanan, pıhtı ile ilgili bir vaka çalışması yazdı.
Vaka çalışması, Kasım 2019’da yayınlanan NASA araştırmasına, uzun süreli uzay görevleri sırasında astronot kan akışıyla ilgili sorunlara bakan yeni bir ışık tutuyor. Rapor başka türlü sağlıklı bir astronottaki juguler pıhtıyı ‘uzay uçuşu ile ilişkili yeni keşfedilen bir risk’ olarak tanımladı.

Moll ve NASA bilim insanları, tedaviler ve potansiyel önleyici tedbirler de dahil olmak üzere, uzayda kan pıhtıları hakkında daha fazla araştırma yapılmasını istedi. Bu konuda Moll, “DVT riskini nasıl en aza indiriyorsunuz? ISS’de tutulduğu için daha fazla ilaç olmalı mı? Özellikle de astronotların aya ve Mars’a daha uzun görevler için gidecekleri planıyla tüm bu soruların cevaplanması gerekiyor” ifadelerinde bulundu.