Yünlü mamutlar en fazla tanınan ve bilinen mamut türleridir. En belirgin özellikleri kıvrık ve uzun müdafaa dişleri ile kalın kürkleridir. Bu türün yaşam alanları Avrasya ile Kuzey Amerika’dır. Yaklaşık 6 ton ağırlığında ve 4 metre boyundaki yünlü mamutlar, soyu tükenmiş bir tür olarak karşımıza çıkar.
Yaklaşık 4.000 yıl önce gezegende yaşayan bu türün soyunun neden tükendiği tartışmalı bir konu. Uzun yıllar boyunca bu mamutların yok olmasının nedeni olarak insanlar görülüyordu. Bu görüşe göre erken dönem insanları onları avladı ve onların yok olmalarını hızlandırdı. Ancak son yıllarda karşımıza bir başka neden daha çıkıyor. Bu neden iklim değişikliği.
Yünlü mamutlar yaşadıkları bölgelere özgü iklimin koşullarına uygun bitki ve otlarla besleniyorlardı. Ancak iklimin hızlı değişimi yani buzul çağının yerini sıcak bir periyoda bırakmasıyla tüm koşullar değişti. Bu da mamutların beslenme şartlarını olumsuz etkiledi. Çünkü iklim değişikliği özellikle yağışı etkileyen bir durumdur. Bu değişikliklere bağlı olarak bitki örtüsünde de bazı değişiklikler meydana gelir. Bu durum mamutların beslenmesini doğrudan etkiledi.
Mamutların neslinin neden tükendiği tartışmaları 100 yılı aşkın süredir devam ediyor. Cambridge Üniversitesi’nden Eske Willerslev, buna neden olan şeyin insanlar olduğunun düşünüldüğünü söylüyor. İfade ettiğine göre mamutlar yok olmadan evvel yani önce iklim değişikliği onları öldürmeden milyonlarca yıl hayatta kaldı. İnsanlarla birlikte yaşamaya başladıktan sonra ise yok oluşları gerçekleşti. Mamutların yok olmasına tarih öncesi insanların neden olduğu düşüncesi mantıklı olabilir. Çünkü bu hayvanlar bir şekilde Buz Devri’nde insanlar yokken yaşadı. Ancak yeni bir çalışma bu durumun daha derinine indi ve iklim değişikliği konusunu gündeme getirdi.
Araştırma sonucuna göre…
Eske Willerslev’ın liderliğini yaptığı bir araştırma ekibi 10 yıldan fazla bir süre boyunca mamutların otladığı Kuzey Kutbu topraklarından toplanan DNA parçalarını inceledi. Elde edilen numuneleri bir yöntemle analiz ettiler. Bu yöntem bir kişinin veya hayvanın fiziksel olarak orada bulunmasını gerektirmeden genetik profiller oluşturmanın dolaylı bir yoludur. Araştırmacılar bu yöntemde genetik bilgileri kemik veya dişlerden değil idrar izlerinden elde ediyor.
Tüm bu araştırmalar sonucunda ekip, hayvanların popülasyonlarının, o sırada iklim değişikliğinin hızıyla tutarlı bir oranda tükendiğini fark etti.
İklim değişikliği ile beraber buzullar eridi. Bundan dolayı göller, nehirler ve bataklıklar oluştu. Bu durum ekosistemi değiştirdi ve mamutların otlak alanları yok oldu. Böyle bir durum da mamutların hayatta kalma şansları beslenme şartlarına bağlı olarak oldukça azaldı.
Cambridge Üniversitesi’nden bir zoolog ve çalışmanın yazarlarından olan Yucheng Wang, tarih öncesi insanların avlamak için daha küçük ve kolay olanlarını seçtiğini söylüyor. Ona göre insanlar avlamak için mamutlara göre yakalaması ve avlaması daha kolay olan hayvanları tercih ettiler.